هر آنچه باید در مورد کمردرد مزمن و روش های درمان آن بدانید

کمردرد یک ناهنجاری اسکلتی ماهیچهای است که حدود 80 درصد افراد در زندگی شان با آن مواجه می شوند. در طول زمان کمردرد ممکن است به مشکلی حاد، نیمه حاد، و مزمن تبدیل شود. کمردرد، دردی است که در پشت احساس می‌شود و می‌تواند به ستون فقرات کمری یا پاها در زیر زانو کشیده شود. بیشترین علت کمر درد ناشی از اختلالات مکانیکی است. در موارد خاص، کمر درد می‌تواند نشان‌دهنده‌ی بیماری‌های سیستمیک باشد که باعث درد بسیار زیاد می‌شود. اگر دچار کمر درد هستید و درد شما بیش از سه ماه طول کشیده است به این وضعیت درد مزمن گفته می‌شود. این نوع درد می‌‌تواند به دلایل متعددی از قبیل آرتروز ستون فقرات ، افزایش سن، مشکلات مرتبط با دیسک و سندروم درد میوفاسیال به وجود بیاید. کمردرد مزمن به عنوان کمر دردی که بیش از سه ماه طول بکشد تعریف می شود. در هنگام ارزیابی درد مزمن کمر، مهم است که هر گونه آسیب یا بیماری که می تواند در صورت عدم درمان و یا پیگیری فرد را در معرض خطر بیشتر قرار دهد بررسی شوند. یک تشخیص شفاف گام کلیدی برای ایجاد یک برنامه مدیریت درد است. صرف نظر از نوع درد کمر، باید به یک متخصص مراجعه کنید تا علت درد شما را مشخص نماید و سپس به طراحی یک برنامه درمانی مناسب بپردازد.

علت کمر درد مزمن

درد مزمن کمر می‌‌تواند به دلایل متعددی به وجود بیاید که برخی از آنها به شرح زیر می‌باشند:

• آرتروز می‌تواند باعث بروز درد در قسمت پایین کمر و اختلال در فعالیت روزمره بیمار شود.
• اگر شما به طور مداوم و برداشتن اجسام سنگین و حمل کردن آنها به شیوه نامناسب پرداخته باشید دچار کمر درد مزمن ناشی از کشیدگی عضله می‌شوید.
• بیرون زدگی دیسک یا دیسک کمر یکی دیگر از علل درد کمر محسوب می‌شود. دیسک بین مهره ها به نحوی طراحی شده است که نقش ضربه گیر را ایفا می‌‌کند و از وارد شدن ضربه به استخوان‌های ستون فقرات جلوگیری می‌کند. در صورتی که دیسک دچار پارگی شود ماده نرم و ژله مانند درون آن به سمت بیرون هدایت می‌شود و به ریشه اعصاب فشار وارد می‌‌کند. در چنین حالتی شما دچار بیرون زدگی دیسک کمر و درد حاصل از آن خواهید شد.
• پوکی استخوان اختلالی است که باعث ضعیف شدن استخوان‌ها و شکننده شدن آنها خواهد شد و می‌تواند ریسک ضعیف شدن کمر و بروز کمر درد مزمن را افزایش دهد.
• گاهی اوقات درد از مسیر عصب سیاتیک تا ناحیه پایین کمر و ران و ساق پا و انتشار پیدا می‌‌کند و بیمار دچار مشکل می‌نماید.
• اسکولیوز به انحنای ستون فقرات به یک طرف گفته می‌‌شود که باعث بروز درد پایین کمر خواهد شد.
• تنگی کانال نخاعی اختلالی است که باعث تنگ شدن کانال نخاعی می‌شود و به این ترتیب طناب نخاعی و ریشه اعصاب تحت فشار قرار می‌گیرد و شما دچار درد و ناراحتی خواهید شد.
• انجام دادن فعالیت‌های روزمره از قبیل برداشتن اجسام به شیوه نامناسب، گرفتگی عضله، برداشتن اجسام سنگین، کشش بیش از حد بدن، چرخش بدن، ایستادن یا رانندگی کردن به مدت طولانی و چاقی و اضافه وزن در به وجود آمدن کمر درد مزمن نقش دارند.

علائم کمر درد

گاهی کمر درد می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی پزشکی باشد. علائمی که می‌توانند نشان دهنده‌ی مشکل جدی پزشکی باشند عبارتند از:

1. از دست دادن کنترل روده یا مثانه
2. بی‌حسی، مور مور شدن یا ضعف در یک یا هر دو پا
3. اصابت ضربه مانند افتادن و یا ضربه به کمر
4. درد شدید و مداوم که در شب بدتر می‌شود.
5. از دست دادن وزن بدون دلیل
6. درد همراه با احساس حرکت و تکان خوردن در شکم
7. تب داشتن
8. درد پایدار یا سفتی در هر کجای ستون فقرات، از پایه گردن تا استخوان دنبالچه
9. درد شدید و موضعی در گردن، بالای کمر یا پایین کمر، به ویژه پس از بلند کردن اجسام سنگین و یا مشغول شدن در دیگر فعالیت‌های سخت و دشوار، (درد در قسمت بالای کمر همچنین می‌تواند نشانه‌ای از حمله قلبی یا دیگر عارضه‌های تهدید کننده حیات باشد.)
10. درد مزمن در وسط یا پایین کمر، به خصوص پس از نشستن یا ایستاده برای مدت زمان طولانی
11. کمردردی که از پایین کمر به باسن، پایین پشت ران، ماهیچه‌ی ساق پا و انگشتان پا ساطع می‌شود.
12. عدم توانایی در راست ایستادن بدون داشتن درد و یا اسپاسم عضلانی در پایین کمر

تشخیص کمر درد

سابقه پزشکی بیمار و یک معاینه فیزیکی کامل توسط یک متخصص، مهمترین جنبه های ارزیابی هستند. اغلب آسیب ها و بیماری های جدی می توانند بر اساس سابقه و معاینه فیزیکی تشخیص داده شده یا رد شوند. با این حال، عدم تشخیص قطعی لزوماً به معنی نیاز به انجام آزمایشات بیشتر نیست. اگر متخصص بر اساس سابقه پزشکی و یافته های معاینه فیزیکی خود نیاز به آزمایش بیشتر داشته باشد، از شما می خواهد که آزمایش های مورد نیاز را انجام دهید. آزمایش ممکن است شامل آزمایش خون، رادیوگرافی (فیلم های اشعه ایکس)، اسکن استخوان، سی تی اسکن، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، تزریق تشخیصی، الکترومیوگرافی (EMG) و بسیاری از آزمایشات تخصصی دیگر باشد.

درمان کمر درد

به طور کلی درمان کمردرد بستگی به این دارد که درد حاد باشد یا مزمن. عموماً جراحی فقط در صورت وجود شواهدی مبنی بر بدتر شدن آسیب عصبی و هنگامی که آزمایشات تشخیصی نشان‌دهنده تغییرات ساختاری باشند که روش‌های جراحی اصلاحی برای آنها وجود دارد، توصیه می‌شود.

درمان‌های معمولی که برای کمردرد مزمن انجام می‌شوند شامل موارد زیر است:

استفاده از بسته‌های گرما درمانی یا سرما درمانی

اگرچه هرگز ثابت نشده که بسته‌های گرما درمانی یا سرمادرمانی می‌توانند به سرعت آسیب‌های کمر را برطرف کنند، با این حال، ممکن است به کاهش درد و التهاب در مبتلایان به کمر درد حاد یا مزمن کمک کرده و در برخی از افراد توانایی حرکتی بیشتری ایجاد کنند.

فعالیت داشتن

استراحت و خوابیدن برای درمان کمر درد باید محدود باشد. افراد باید در اسرع وقت انجام تمرینات و حرکات کششی را آغاز کرده و فعالیتهای روزمره خود را از سر بگیرند، در عین این که از انجام حرکاتی که باعث تشدید دردشان میشود اجتناب کنند. شواهد محکمی وجود دارند که نشان می‌دهند افرادی که پس از شروع کمر درد بدون استراحت در رختخواب فعالیت‌های خود را ادامه داده‌اند، نسبت به افرادی که برای یک هفته در رختخواب استراحت کرده‌اند، انعطاف پذیری بیشتری در کمر خود دارد. استراحت به تنهایی ممکن است کمر درد را بدتر کرده و منجر به عوارض ثانویه‌ای مانند افسردگی، کاهش تونوس و قوام ماهیچه‌ها و لخته شدن خون در پاها شود.

تمرینات استقامتی

انجام تمرینات تقویتی علاوه بر فعالیت‌های روزمره، در مورد کمردرد حاد توصیه نمی‌شود، اما ممکن است روند بهبودی را در کمر درد مزمن یا غیر حاد تسریع کند. حفظ و ایجاد قدرت عضلانی در افرادی که دچار ناهنجاری‌های اسکلتی هستند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. شواهدی وجود دارد که حاکی از منافع کوتاه مدت و بلند مدت یوگا در تسکین کمر درد مزمن است.

دارو

داروهای مختلفی برای درمان کمر درد مزمن وجود دارند. برخی از اینها داروهای بدون نیاز به نسخه هستند که به راحتی میتوان از داروخانه‌ها تهیه کرد. برخی دیگر نیاز به نسخه پزشک دارند. برخی داروهای خاص، حتی داروهای بدون نسخه، ممکن است در دوران بارداری خطرناک باشند و یا با داروهای دیگری که بیمار مصرف می‌کند تداخل داشته باشد، یا عوارض جانبی ایجاد کنند و یا منجر به عوارض جانبی جدی مانند آسیبهای کبدی یا زخمهای دستگاه گوارش و خونریزی شوند. به همین دلیل توصیه میشود بیماران قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک خود مشاوره کنند.

در اینجا انواع اصلی داروهای مورد استفاده برای درمان کمر درد مزمن معرفی میشود:

داروهای ضد درد، داروهای مسکنی که به طور خاص برای درمان کمردرد مزمن طراحی شده‌اند. این داروها، شامل استامینوفن و آسپیرین که از جمله داروهای بدون نسخه هستند و نیز داروهای حاوی مخدر از قبیل کدئین، اکسی کدون، هیدروکودون و مورفین هستند.

از داروهای حاوی مرفین و مواد مخدر برای کنترل کمردرد مزمن، فقط باید برای مدتی کوتاه و تحت نظارت پزشک استفاده شود. ممکن است افراد نسبت به مواد حاوی مرفین مقاوم شده و برای دستیابی به نتیجه قبلی مجبور شوند دوز بیشتری از دارو مصرف کنند. در عین حال داروهای حاوی مرفین و مخدر ممکن است اعتیاد آور باشند. برخی از متخصصان معتقدند استفاده مداوم از داروهای مرفین دار و حاوی مخدر برای افرادی که کمر درد دارند مضر است؛ زیرا این داروها ممکن است افسردگی را تشدید کرده و منجر به بدتر شدن درد در این افراد شوند.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) باعث کاهش درد و التهاب می‌شوند. از جمله این داروها، داروهای بدون نسخه‌ای مثل ایبوپروفن، کتوپروفن و ناپروکسن سدیم را می‌توان نام برد. انواع دیگری از داروهای NSAID، از جمله داروهای مهار کننده COX-2 وجود دارد که فقط با تجویز پزشک می‌توان آنها را تهیه کرد. استفاده طولانی مدت از NSAID ها عوارض جانبی بسیاری دارد.

داروهای ضد تشنج. اینها داروهایی هستند که در درجه اول برای درمان تشنج استفاده می‌شوند؛ اما ممکن است در معالجه افرادی که رادیکولوپاتی و دردهای رادیکولار دارند نیز مفید باشند.

داروهای ضد افسردگی بعضی از انواع داروهای ضد افسردگی، از جمله داروهای سه حلقه‌ای و مهار کننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین نیز به طور معمول برای درمان کمردرد مزمن تجویز شده‌اند؛ اما براساس بررسی‌های انجام شده، به طور کلی تأثیر آنها در بهبود کمردرد اثبات نشده است.

داروهای دارای اثرات تحریک سطحی، مانند کرم‌ها یا اسپری‌هایی که به صورت موضعی استفاده شده و با تحریک اعصاب موجود در پوست، با ایجاد احساس گرما یا سرما باعث می‌شوند احساس درد کاهش پیدا کند. داروهای مسکن‌ موضعی نیز باعث کاهش التهاب شده و جریان خون را در ناحیه مورد استعمال تحریک می‌کنند.

روش‌های بلاک عصبی

روشهای درمانی بلاک عصبی، با انسداد جریان انتقال پیامهای عصبی از نواحی خاصی از بدن به مغز، موجب تسکین کمردرد مزمن می‌شوند. روشهای مورد استفاده برای بلاک عصبی، انواع مختلفی دارند از تزریق داروهای بی‌حسی موضعی و بوتاکس و داروهای استروئیدی به بافت نرم یا مفاصل آسیب دیده گرفته تا روشهای پیچیده‌تر بلاک ریشه‌های عصبی و تحریک طناب نخاعی. در مواردی که درد بسیار شدید باشد، ممکن است دوزهای اندکی از دارو را توسط سوند مستقیماً به نخاع تزریق کنند. میزان موفقیت روش بلاک عصبی به توانایی پزشک در پیدا کردن محل دقیق عصب مورد نظر و تزریق دارو به آن بستگی دارد. تزریق مداوم داروهای استروئیدی ممکن است باعث افزایش اختلالات عملکردی فرد شود.

تزریق اپیدورال استروئید

تزریق اپیدورال استروئید یکی از روشهای معمول برای درمان کمردرد مزمن است که باعث تسکین کوتاه مدت التهاب ناشی از کمردرد و سیاتیک می‌شود. البته تسکین درد ناشی از تزریق استروئید موقتی است و انجام آن برای استفاده طولانی مدت توصیه نمی‌شود.

فیزیوتراپی

یکی از پرکاربردترین روشهای درمان کمر درد مزمن فیزیوتراپی است. برنامه‌های درمانی فیزیوتراپی باعث تقویت گروه‌های عضلانی اصلی پشتیبان کمر شده، تحرک و انعطاف‌پذیری کمر را بهتر کرده و باعث بهبود وضعیت بدنی مناسب در فرد می‌شوند. روشهای فیزیوتراپی، اغلب در ترکیب با سایر درمان‌ها انجام می‌شوند. همچنین در فیزیوتراپی، متخصصان از دستگاه های فیزیوتراپی از جمله تحرک الکتریکی، تراکشن و درمان دستی …. برای درمان کمر درد مزمن بیمار استفاده می کنند.

درمان دستی و متحرک سازی ستون فقرات

درمان دستی و متحرک سازی ستون فقرات روش‌هایی هستند که در آن متخصصان حرفه‌ای کایروپراکتیک از دستان خود برای متحرک سازی، تنظیم، ماساژ یا تحریک ستون فقرات و بافت‌های اطراف آن استفاده می‌کنند. در روش درمان دستی (دستورزی) حرکات سریعی روی ستون فقرات یا بدن بیمار انجام می‌شود که خود بیمار کنترلی در آن حرکات ندارد. در متحرک سازی حرکات کندتری برای تنظیم ستون فقرات انجام می‌شود. به نظر می‌رسد انجام این تکنیک‌ها اثرات مفید کوتاه مدت تا متوسطی برای افراد مبتلا به کمردرد مزمن ایجاد می‌کنند.

کشش (تراکشن)

یکی دیگر از درمان‌های کمردرد مزمن دستگاه تراکشن ستون فقرات در فیزیوتراپی است. در روش تراکشن یا کشش از تعدادی وزنه و قرقره برای اعمال نیرویی ثابت یا متناوب استفاده می‌کنند تا به تدریج تراز ساختار اسکلتی بدن را بهبود ببخشند. در برخی از افراد در هنگام اعمال کشش، درد تسکین پیدا می‌کند؛ اما این تسکین معمولاً موقتی است و هنگامی که کشش برداشته شود، کمر درد معمولاً بازمی‌گردد. هیچ مدرکی مبنی بر این که کشش موجب فواید بلند مدتی برای افرادی که کمردرد مزمن دارند می‌شود، وجود ندارد.

طب سوزنی

طب سوزنی برای تسکین کمردرد مزمن نسبتاً مؤثر است. در این روش سوزن‌های نازکی را در نقاط خاصی از بدن قرار می‌دهند. پزشکان تصور می‌کنند هنگامی که سوزن‌ها وارد بدن شده و (با پیچاندن یا عبور دادن جریان الکتریکی با ولتاژ کم از آنها) تحریک شوند، بطور طبیعی در بدن مواد شیمیایی ضد دردی مانند اندروفین، سروتونین و استیل کولین آزاد می‌شود.

تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)

در روش تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS) برای درمان کمردرد مزمن، الکترودهایی روی پوست ناحیه دردناک قرار داده می‌شوند که به دستگاهی که با باتری کار می‌کند متصل هستند. این الکترودها باعث ایجاد تکانه‌های الکتریکی می‌شوند که جریان سیگنال‌های درد از اعصاب محیطی را مسدود می‌کنند. نظریه پشت این روش آن است که تحریک سیستم عصبی می‌تواند نحوه ادراک فرد از درد را تغییر دهد. برخی مطالعات اولیه نشان داده‌اند که روش TENS سطح آندورفین، یعنی مواد شیمیایی طبیعی ضد درد بدن را افزایش می‌دهد. با این حال، مطالعات جدید، نتایج مختلفی در مورد اثربخشی این روش در تسکین کمردرد مزمن ارائه داده‌اند.

لیزر درمانی

لیزر درمانی نیز در فیزیوتراپی تأثیر فوق العاده ای در کاهش و درمان کمردرد مزمن دارد. افزایش ماده ATP به کمک لیزردرمانی در سطح سلولی باعث ترمیم بافت آسیب دیده کمر، کاهش التهاب و رفع کمردرد مزمن می شود. لیزر تراپی درمانی بدون درد است و بیمار احساس ناخوشی در طول درمان ندارد. جلسات درمانی لیزر برای هر بیمار متفاوت است.

جراحی

در صورت عدم موفقیت سایر روشهای درمانی، پزشکان ممکن است برای درمان کمردرد مزمن و تسکین درد ناشی از آسیب‌های جدی اسکلتی عضلانی یا فشردگی عصب روش جراحی را پیشنهاد کنند. بعد از عمل ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا بیمار کاملاً بهبود یافته و ممکن است بیمار برای همیشه انعطاف پذیری خود را از دست بدهد.

روش های مختلف جراحی کمر برای درمان کمردرد مزمن

دیسککتومی. در این عمل قسمتی از دیسک که دچار فتق شده و موجب تحریک و التهاب عصب شده است را برمیدارند. به طور معمول برای جراحی دیسککتومی لازم است تمام یا بخشی از قسمت پشتی مهره‌ها (لامینا) را برای دسترسی به دیسک پاره شده بردارند.

لامینکتومی. در این جراحی قسمتی از استخوانی که روی کانال نخاع را پوشانده است برمیدارند. این کار باعث بزرگ شدن فضای کانال نخاع شده و برای کاهش فشار وارده بر اعصاب ناشی از تنگی کانال نخاع انجام می‌شود.

فیوژن. در عمل فیوژن دو یا چند مهره از مهره‌های ستون فقرات به طور دائم به هم وصل می‌شوند. این روش با افزایش ثبات در مواردی که شکستگی ستون فقرات وجود دارد می‌تواند باعث تسکین درد شود. عمل فیوژن گاهی اوقات برای جلوگیری از انجام حرکات دردناک بین مهره‌ها که می‌توانند ناشی از تخریب یا آسیب‌دیدگی دیسک‎ها باشد، انجام می شود.

دیسک مصنوعی. کاشت دیسک مصنوعی یک روش درمانی جایگزین برای عمل فیوژن ستون فقرات است که برای رفع حرکات دردناک بین دو مهره به دلیل تخریب یا آسیب دیدگی دیسک انجام می‌شود. با این حال استفاده از دیسک مصنوعی روشی نسبتاً جدید است که در حال حاضر گزینه در دسترسی برای اکثر افراد نیست.

• بررسی علل رایج کمردرد
  تاریخ انتشار : 1392-02-30تاریخ بروز رسانی : 1402-10-26


• کمردرد چگونه درمان می شود؟
  تاریخ انتشار : 1392-02-31تاریخ بروز رسانی : 1402-10-24


• عوامل ایجاد کمردرد در افراد و راه های درمان
  تاریخ انتشار : 1392-05-30تاریخ بروز رسانی : 1402-05-19


• انواع روش های درمان کمر درد حاد
  تاریخ انتشار : 1392-06-06تاریخ بروز رسانی : 1403-01-28


• کوله پشتی سنگین و ایجاد کمر درد در کودکان
  تاریخ انتشار : 1392-04-14تاریخ بروز رسانی : 1402-10-18