درمان پوکی استخوان با مواد غذایی و کلسیم

مطالعات بسیار، نشان می دهند که دریافت کلسیم به مقدار ایدآل، موجب کاهش اتلاف استخوان می شود.

مقدار مصرف توصیه شده ی کلسیم در سنین مختلف در جدول زیر نشان داده شده است:

گروه سنی مقدار مصرف لازم کلسیم (میلی گرم در روز)

• بچه های کوچک ( 1 تا 3 سال ) 500
• بچه های بزرگتر (4 تا 8 ) 800
• نوجوانان و بزرگسالان جوان ( 9 تا 18 ) 1300
• مردان و زنان ( 19 تا 50 ) 1000
• مردان و زنان ( 51 به بالا )
• 1200

نقش تغذیه در پوکی استخوان

مقدار نیاز روزانه زنان در دوران برداری و شیر دهی، همان مقدار نیاز روزانه معمولی (بر حسب سن) است که در جدول بالا ذکر شده است. منبع ارجح کلسیم، لبنات و سایر مواد غذایی هستند ولی ممکن است بسیاری از بیماران به مکمل کلسیم نیاز داشته باشند. منابع غذایی کلسیم برای جلوگیری از بروز پوکی استخوان عبارتند از شیر، ماست، بستنی، پنیر، غذاهای غنی شده (مانند بعضی از غلات ، شیرینی وافل)، سبزیجات دارای برگ سبز تیره فاسفناج، نان، آب پرتقال و بعضی از آب میوه های دیگر و بیسکویت. بعضی از این غذاهای غنی شده به اندازه ی شیر، حاوی کلسیم هستند. چنان چه استفتده از مکمل کلسیم ضروری باشد باید در هر وعده با دوز 600 میلی گرم 0 یا کمتر 9مصرف شود زیرا جذب کلسیم در دوزهای بالاتر کاهش پیدا می کند. مقدار مکمل های کلسیم را باید بر اساس محتوای کلسیم آنها و نه وزن نمک کلسیم آنها محاسبه نمد. معمولا کلسیم به تنهایی برای درمان پوکی استخوان به کار نمی رود و اغلب همراه با سایر درمان ها مصرف می شود. نیم لیتر شیر حاوی 750 میلی گرم کلسیم که چنان چه همراه با این مقدار، از سایر لبنیات یا غذاهای حاوی کلسیم استفاده شود.

پوکی استخوانیا استئوپروز Osteoporosis به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده میشود و شکننده شدن استخوان موجب میشود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. نیازی به خوردن قرص های کلسیم نیست. بهتر است مکمل های کلسیم حاوی کربنات همراه با غذا خورده شوند زیرا جذب آنها به اسید نیاز دارد. از مکمل سیترات کلسیم می توان در هر زمانی استفاده کرد. در مطالعات کنترل شده ی متعدد اثر کلسیم به اضافه ی ویتامین در بیماران مبتلا به پوکی استخوان اعم از اینکه درمان دارویی اضافی دریافت نمایند یا نه ضروت دارد. بالا تر بودن پاسخ تراکم معدنی استخوان به درمان ضد جذب در هنگام کافی بودن میزان مصرف کلسیم مورد تأیید قرار گرفته است. اگر چه عوارض جانبی ناشی از مکمل های کلسیم ناچیز هستند( آروغ زدن و یبوست که اکثراً به دنبال خوردن نمک های کربنات روی می دهند)، لفراد دارای سابقه ی سنگ کلیه باید قبل از شروع مصرف کلسیم اضافی مورد آزمایش اندازگیری کلسیم ادرار 24 ساعته قرار بگیرند تا از بروز هیپرکلسوری چشمگیر ( افزایش مقدار کلسیم ادرار) جلوگیری سود. داروهای حاوی کلسیم در بعضی افراد موجب تهوع یا اسهال می شوند که در این مووارد بایدموع کلسیم مصرفی را عوض کرد. از انواع مکمل های کلسیم موجب یبوست می شوند. عارضه ی مزبور در فسفات و سیترات کلسیم کمتر دیده می شود.

نقش فلوراید در پوکی استخوان

فلوراید در شرایط آزمایشگاهی به عنوان عامل محرک قوی سلول های استخوان ساز عمل می کند استفاده از آن در مطالعات متعدد با نتایج متناقضی همراه بوده است. علی رغم افزایش توده ی استخوان به میزان حداکثر 10%، فلوراید بر شکستگی های مهره ای و غیر مهره ای بی تأثیر است. با وجود سابقه یطولانی و مطالعات متعدد، فلوراید همچنان به عنوان یک داروی تجربی باقی مانده است. مقدار روزانه این دارو 15 تا 25 میلی گرم ، یعنی خیلی بیشتر از میزان لازم برای پیشگیری از پوسیدگی دندان های کودکان است. فلوراید سدیم عوارضی مانند، تهوع، اسهال و استفراغ و احساس طعم بد در دهان و گاهی درد شدید پاها ایجاد می کند.

نقش ویتامین D در پوکی استخوان

ویتامین D در پوست، تحت تأثیر گرما و نور فرابنفش ساخته می شود. در تعداد زادی از افراد،مقدار ویتامین D دریافتی به حد کافی نمی رسد و در نتیجه، میزان D ( OH ) 25 سرم آنها به طور دایم در حد کافی ( بیش از 75 میکرومول در لیتر یا بیش از 30 نانوگرم در میلی لیتر ) نیست. دریافت روزانه 200 واحد بین المللی در بزرگسالان زیر 50 سال و 400 واحد بین المللی در افراد 50 تا 70 سال و 600 واحد بین المللی در افراد بالای 70 توصیه می شود. معمولاً قرص های مولتی ویتامین حاوی 400 واحد بین المللی ویتامین D هستند و بسیاری از مکمل های کلسیم ، ویتامین D هم دارند. بعضی مکالمات نشان می دهند که افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری ههای مزمن به مقدار 1000 واحد بین المللی ( یا بیشتر ) ویتامین D نیاز دارند. ویتامین D از راه خوراکی و تزریق به کار ی رود. معملاً تزریق ویتامین D به صورت یک یا دوبار در هفته صورت می گیرد. در برخی موارد ، جذب ویتامین D از راه تزریق خیلی کم است و یهتر است از نوع خوراکی آن استفاده نمد. افراد سالخورده و اشخاصی که در تماس کافی با نور آفتاب نیستند، همچنین افرادی که از دارو های کلیو یا کبدی باید از ویتامین D استفاده کنند. مقدار ویتامین D با انجام آزمایش خون به اثبات می رسد. فرم فعال ویتامین D، کلسیترول ( calcitriol ) است و مصرف 0.25 میلی گرم در روز آن می تواند از اتلاف استخوان پیشگیری کندو احتمال شکستگی مهره ها را کاهش دهد. این دارو می تواند مقدار کلسیم خون و ادرار را افزایش دهد و از این رو باید ماه اول و سوم بعد از شروع درمان، و از آن پس هر 6 ماه یک بار میزان کلسیم خون را اندازگیری کرد. چنان چه مقدار کلسیم خون و ادرار افزایش یافته باشد باید مصرف کلسستریول را قطع کرد. بالا بودن کلسیم خون موجب تهوع، بی اشتهایی، یبوست اسهال، ازدیاد ادرار، سردرد، استفراغ و خستگی شدید می شود. بالا بودن مقدار کلسیم ادرار موجب ساخته شدن سنگ کلیه می شود. ممکن است تجمع زیاد کلسیم باعث نارسایی کلیه شود. کلسیتریول در افرادی که میزان کلسیم خونشان بالا است و نیز در زنان باردار یا شیرده نباید مصرف شود. با توجه به اثبات نشدن اثر کلسیتریول در کاهش احتمال بروز شکستگی مچ دست یا گردن استخوان ران و نیز به دلیل نیاز به انجام آزمایش های متعدد خون و ادرار در جریان درمان با کلسیتریول، از این دارو باید فقط وقتی استفتده نمود ککه استفاده از بیسفوسفونات یا هورمون درمانی امکان پذیر نباشد.

اهمیت تغذیه در پوکی استخوان

سایر موادغذایی مانند نمک، مقدار زیاد پروتین های حیوانی و کافئین، آثار متوسطی بر دفع یا جذب کلسیم دارند. کافی بودن مقدار ویتامین K برای کربوکسیلاسیون بهینه ی اوستئوکسین ضروری است. در موارد همراه تغذیه ای یا متابولیسمی ویتامین k، مانند مصرف دراز مدت وارفارین، کاهش توده ی استخوانی دیده می شود.

• روند تاثیر ورزش در کاهش پوکی استخوان
  تاریخ انتشار : 1392-11-17تاریخ بروز رسانی : 1402-05-19


• پوکی استخوان و تغذیه
  تاریخ انتشار : 1393-04-16تاریخ بروز رسانی : 1402-05-19


• چگونه می توان از خطر زمین خوردن در افراد مبتلا به پوکی استخوان پیشگیری کرد؟
  تاریخ انتشار : 1392-04-25تاریخ بروز رسانی : 1403-04-26


• هر آنچه باید در مورد پوکی استخوان بدانید
  تاریخ انتشار : 1395-07-04تاریخ بروز رسانی : 1402-05-19


• آیا کودکان و نوجوانان هم مبتلا به پوکی استخوان می شوند؟
  تاریخ انتشار : 1392-04-25تاریخ بروز رسانی : 1403-05-01