دیسک توراسیک (Thoracic Disc) ؛ علائم و روشهای تشخیص

دیسک توراسیک یا فتق دیسک قفسه سینه یک بیماری جدی اما قابل درمان ستون فقرات است که در آن مرکز نرم دیسک بین مهره ای قفسه سینه (هسته پولپوس) از طریق پارگی در لایه بیرونی سخت دیسک به حلقه‌ی فیبروزیس و کانال نخاعی فشار می آورد. قطعه دیسک بیرون زده می تواند به بخش قفسه سینه ستون فقرات و نخاع فشار وارد کند و باعث درد بالای کمر و قفسه سینه و اختلال در عملکرد نخاع قفسه سینه شود.

عملکرد دیسک های بین مهره ای

دیسک های بین مهره ای به عنوان ضربه گیر برای ستون فقرات عمل می کنند و حرکت آن را امکان پذیر می کنند. این دیسک‌ها می‌توانند به دلیل انحطاط، آسیب یا ترکیبی از هر دو پاره شوند و دیسک‌های آسیب‌دیده می‌توانند منبع درد و سایر علائم باشند.

فتق دیسک می تواند در ستون فقرات کمری (کمر)، ستون فقرات گردنی (گردن) یا ستون فقرات سینه ای (قفسه سینه) ایجاد شود.

آناتومی ستون فقرات توراسیک

ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که به پنج بخش مختلف تقسیم شده اند که در زیر به ترتیب از بالا تا پایین ذکر شده است:

• گردن
• قفسه سینه
• کمر
• ساکروم، جایی که ستون فقرات به باسن متصل می شود
• دنبالچه
• فتق دیسک قفسه سینه در ستون فقرات قفسه سینه رخ می دهد که از 12 مهره تشکیل شده است که از پایه گردن تا انتهای قفسه سینه امتداد دارند.

یکی از تفاوت های اصلی بین مهره های سینه ای و مهره ها در سایر سطوح ستون فقرات این است که هر مهره سینه ای دارای مفاصلی است که آن را به استخوان دنده در هر طرف ستون فقرات متصل می کند. حمایتی که قفسه سینه برای ستون فقرات قفسه سینه ایجاد می‌کند به این معنی است که سایش و پارگی کمتری نسبت به سایر بخش‌های ستون فقرات تجربه می‌کند و این امر باعث می‌شود که بخش سینه‌ای کمتر دچار فتق دیسک سینه‌ای و سایر شرایط شود.

علائم دیسک توراسیک یا فتق دیسک قفسه سینه

علائم فتق دیسک قفسه سینه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• رادیکولوپاتی: درد در قسمت میانی پشت که ممکن است دور قفسه سینه بپیچد.
• میلوپاتی: مشکل در راه رفتن، ضعف پیشرونده، بی حسی در اندام تحتانی و گاهی اوقات اختلال عملکرد روده.

رادیکولوپاتی

• رادیکولوپاتی اصطلاح فنی برای درد یا سایر علائم ناشی از نیشگون گرفتن ریشه عصبی است که وارد نخاع می شود.
• مردم اغلب رادیکولوپاتی را به این صورت توصیف می‌کنند که احساس می‌کنند یک بند در اطراف سینه‌شان سفت می‌شود. محل این تسمه مطابق با سطح ستون فقرات است که در آن دیسک سینه ای فتق شده قرار دارد. همچنین مربوط به قسمت هایی از بدن است که توسط عصب تحت فشار قرار می گیرد.
• حدود 52 درصد از افراد مبتلا به فتق علامت دار دیسک قفسه سینه، رادیکولوپاتی را تجربه می کنند.
• بسیاری از مردم تصور می کنند که رادیکولوپاتی شامل احساس درد است، اما همیشه اینطور نیست. علاوه بر درد در ستون فقرات یا اطراف آن، رادیکولوپاتی همچنین می تواند بی حسی، ضعف، احساس فشار یا ناراحتی عمومی را توصیف کند. بسیاری از افرادی که فتق دیسک قفسه سینه در آنها تشخیص داده شده است، اصلاً درد ستون فقرات را تجربه نمی کنند.

میلوپاتی

• میلوپاتی علائمی را توصیف می‌کند که فشار ناشی از فتق دیسک بر نخاع فشار وارد می‌کند. این می تواند باعث اختلال عملکرد در نواحی بدن زیر سطح فتق دیسک قفسه سینه شود، از جمله ضعف و بی حسی پا که در بالا ذکر شد.
• میلوپاتی همچنین می تواند باعث درد در ناحیه ای که طناب نخاعی فشرده شده است یا درد در اندام ها ایجاد کند، اگرچه برخی از افراد مبتلا به میلوپاتی اصلاً دردی را تجربه نمی کنند.
• علائم بسته به مقدار مواد دیسک قفسه سینه ای که خارج شده است و ساختارهایی که ماده فراری روی آن فشار وارد می کند متفاوت است. در برخی موارد، فتق دیسک قفسه سینه ممکن است درد یا علائم دیگری ایجاد نکند.
• معمول است که پزشکان به سایر بیماری‌های شایع‌تر مشکوک شده و آن‌ها را بررسی کنند، زیرا فتق دیسک قفسه سینه نادر است. اغلب اوقات، افراد ممکن است در این فرآیند برای مشکلات قلبی، مشکلات گوارشی، آنژین صدری، مشکلات ریوی و زونا مورد آزمایش قرار گیرند.
• حدود 70 درصد از افراد مبتلا به فتق دیسک قفسه سینه علامت دار، میلوپاتی را تجربه می کنند.
• درد و سایر علائم منطبق با رادیکولوپاتی و میلوپاتی می تواند ناشی از سایر شرایط پزشکی باشد. فقط یک متخصص پزشکی می تواند تشخیص فتق دیسک قفسه سینه را تایید یا رد کند.

علت دیسک توراسیک یا فتق دیسک قفسه سینه

بیماری های دژنراتیو و تروما شایع ترین علل فتق دیسک در ستون فقرات قفسه سینه هستند.

مهره های آسیب دیده اغلب نزدیک تر به ستون فقرات کمری هستند. اگر بین 30 تا 50 سال سن دارید، احتمال اینکه تحت تاثیر قرار بگیرید بیشتر است. با افزایش سن، لایه داخلی نرم دیسک (هسته پولپوس) کمتر هیدراته می‌شود و باعث می‌شود خاصیت ژلاتینی کمتری داشته باشد و به عنوان ضربه‌گیر موثر باشد. لایه بیرونی سخت (حلقه‌ی فیبروزیس) با افزایش سن خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد و خطر پارگی را افزایش می دهد که می تواند منجر به فتق شود.

تروما، مانند تصادف با وسیله نقلیه موتوری یا سقوط نیز می تواند باعث فتق دیسک قفسه سینه شود.

تشخیص دیسک توراسیک یا فتق دیسک قفسه سینه

اولین قدم در تشخیص فتق دیسک قفسه سینه همیشه شامل یک تاریخچه پزشکی خوب و معاینه فیزیکی بیمار است. پزشک ستون فقرات با درک بهتر علائم بیمار از جمله موارد زیر شروع می کند:

• محل درد
• شدت درد
• نوع درد (بی حسی، ضعف، سوزش و غیره).

پزشک اغلب با اطلاع از اینکه آیا آسیبی قبل از کمردرد قفسه سینه رخ داده است یا اگر مشکلات دیگری (کاهش وزن، تب، بیماری، مشکل در ادرار کردن) اخیراً قبل از کمردرد وجود داشته باشد، پیگیری می کند و سپس پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد.

ترکیبی از توصیف بیمار از احساس درد، محل بروز آن، زمان بروز و غیره و همچنین معاینه فیزیکی پزشک ستون فقرات، باید سرنخ هایی را برای کمک به محلی سازی ضایعه در ستون فقرات قفسه سینه ارائه دهد.

آزمایش تشخیصی

اگر فتق دیسک قفسه سینه به عنوان علت اصلی درد مشکوک باشد، چندین آزمایش تشخیصی وجود دارد که می تواند تشخیص را تایید کرده و اطلاعات بیشتری ارائه دهد، از جمله:

• اشعه ایکس: در حالی که اشعه ایکس ساده فتق دیسک قفسه سینه را نشان نمی دهد، ممکن است برای کمک به موضعی کردن صدمات در موارد تروما و همچنین کمک به شناسایی ناپایداری ستون فقرات استفاده شود.
• تصویربرداری تشدید مغناطیسی یا MRI: در این روش از یک آهنربای قدرتمند متصل به رایانه برای تولید تصاویر ستون فقرات استفاده می‌شود. MRI یک آزمایش بدون درد و اغلب دقیق و مفیدترین ابزار تصویربرداری برای شناسایی آسیب شناسی دیسک است. در برخی موارد، پزشک ممکن است اطلاعات دقیق تری را فراتر از MRI جستجو کند و آزمایش های زیر را تجویز کند:
• توموگرافی کامپیوتری (CT): سی تی اسکن شامل استفاده از کامپیوتری است که پس از پردازش داده های پرتو اشعه ایکس که به دور ستون فقرات می چرخد، تصویری متقاطع و سه بعدی از ستون فقرات می سازد.
• میلوگرام: میلوگرام شامل تزریق یک رنگ مخصوص به ستون فقرات است که با اشعه ایکس برای بررسی هرگونه فشار روی ستون فقرات و هرگونه مشکل در دیسک‌ها یا مهره‌ها انجام می‌شود.

در مواردی که اسکن MRI منع مصرف دارد، سی‌تی پس از میلوگرام می‌تواند به شناسایی ناحیه تحت فشار خارجی کمک کند، اما اطلاعاتی در مورد آسیب در ماده میلومالاسی به دست نمی‌دهد.

روش های غیرجراحی درمان دیسک توراسیک در کلینیک طب فیزیکی

اکثریت قریب به اتفاق علائم فتق دیسک قفسه سینه را می توان بدون جراحی قفسه سینه درمان کرد. گزینه‌های درمانی غیرجراحی مختلفی وجود دارد که می‌توان آن‌ها را امتحان کرد و اغلب بیماران باید چندین یا ترکیبی از درمان‌های مختلف را امتحان کنند تا بهترین درمان را پیدا کنند.

گزینه های درمانی غیر جراحی برای علائم فتق دیسک قفسه سینه معمولاً شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر است:

• یک دوره استراحت کوتاه (مثلاً یک یا دو روز) و اصلاح فعالیت (حذف فعالیت ها و موقعیت هایی که باعث بدتر شدن یا ایجاد کمردرد قفسه سینه می شوند): پس از یک دوره کوتاه یا استراحت، بیمار باید به فعالیت های قابل تحمل بازگردد. ورزش ملایم، مانند پیاده روی، راه خوبی برای بازگشت به فعالیت است.
• دارو درمانی فتق دیسک قفسه سینه: داروهای ضد درد مخدر معمولاً فقط برای درمان درد شدید بالای کمر برای مدت کوتاهی تجویز می‌شوند. برای کمردرد خفیف یا متوسط، یک مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن معمولاً برای فتق دیسک سینه توصیه می شود. پزشک به منظور کاهش درد و التهاب و رفع اسپاسم عضلانی ناشی از آسیب دیدگی دیسک یا دیسک توراسیک مصرف برخی داروهای مسکن را به بیمار توصیه می‌کند. همچنین مصرف داروهای ضد التهاب خوراکی، مسدود کننده‌های عصبی و شل کننده‌های عضلانی می‌توانند از شدت درد بکاهند. استفاده از چسب و پماد روی پوست موضع دردناک بدن به کنترل درد کمک خواهد کرد.
• تزریق داروهای ضد التهابی: در برخی موارد تزریق درون مفاصل فاسد می‌تواند به کاهش تورم و رفع فشار از روی مفاصلی که باعث بروز درد شده اند کمک کند. همچنین برای کاهش التهاب بیرون زدگی یا تحلیل رفتگی دیسک پزشک از تزریق استروئید درون فضای اپیدورال استفاده می‌کند.
• قرار دادن کیسه های یخ روی محل درد: هر بار در صورت لزوم به مدت 15 تا 20 دقیقه روی ناحیه دردناک قرار می گیرد. دستکاری دستی یا مانیپولاسیون: که معمولاً توسط یک پزشک متخصص طب فیزیکی یا متخصص کایروپراکتیک انجام می شود.
• فیزیوتراپی: پیروی کردن از یک برنامه توانبخشی جامع و کامل می‌تواند به تسکین درد و التهاب و بهبود توانایی حرکتی شما کمک کند و قدرت جسمانی شما را افزایش دهد. هدف از انجام جلسات فیزیوتراپی بهبود توانایی عملکردی برای انجام امور روزمره است.
• تمرینات تقویتی: انجام دادن تمریناتی از قبیل تمرینات کششی و تقویتی به بهبود دامنه حرکات ستون فقرات و تقویت عضلات کمر و شکم کمک می‌کند تا این نواحی پایداری بیشتری داشته باشند و فشار کمتری به دیسک و کمر وارد گردد.
• سایر روش‌ها: استفاده از برخی مدالیته‌های درمانی از قبیل اولتراسوند تراپی، تحریک الکتریکی، استفاده از لیزر سرد، تراکشن و سایر روش‌های موجود می‌تواند به کاهش درد و التهاب در ساختارهای ستون فقرات کمک کند. سطح فعالیت بیمار باید به تدریج طی یک دوره 6 تا 12 هفته ای با بهبود علائم پیشرفت کند. در اکثریت قریب به اتفاق موارد، سابقه طبیعی فتق دیسک قفسه سینه یکی از بهبودها با یک یا ترکیبی از درمان های غیر جراحی فوق است.

---

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• دیسک کمر حاد و مزمن را بشناسید!
  تاریخ انتشار : 1393-04-20تاریخ بروز رسانی : 1403-02-03


• بررسی دلایل انجام نوار عصب و عضله پس از دیسک کمر
  تاریخ انتشار : 1395-08-05تاریخ بروز رسانی : 1403-02-04


• روش انتخابی برای عمل بسته دیسک کدام است؟
  تاریخ انتشار : 1392-02-30تاریخ بروز رسانی : 1403-01-28


• راهنماي بیماران پس از عمل دیسک کمر
  تاریخ انتشار : 1392-04-28تاریخ بروز رسانی : 1403-01-28


• روش صحیح خوابیدن و استراحت برای دیسک کمر
  تاریخ انتشار : 1402-11-11تاریخ بروز رسانی : 1403-02-04

نظرات کاربران درباره این مطلب :علی فروتن [ 1402-08-13 ]
سلام من 42 سال دارم کمی دچار گودی کمر هستم در روز یک ساعت ورزش پیلاتس انجام می دهم اخیراً وقتی که حرکات کششی یا دراز و نشت انجام می دهم دقیقاً یک مهره وسط کمر صدا می کند درست مثل جا به جا شدن برخی روزها هم در همین قسمت اندکی درد و احساس مورمور شدن دارم. لطفاً راهنمایی ام کنید.

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :