درد و التهاب و پارگی تاندون مچ پا (تاندون آشیل)

تاندون مچ پا بزرگترین تاندون بدن است که در پشت پاشنه ی پا واقع شده است. این تاندون عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه ی پا متصل می کند و در هنگام راه رفتن، دویدن و یا پریدن وارد عمل می شود. با وجود اینکه این تاندون قادر به تحمل فشارهای شدید ناشی از دویدن و پریدن می باشد، لیکن بسیار در معرض آسیب و جراحت قرار دارد. در یک پارگی تاندون، بافت فیبرهای تاندون پاره شده و از هم جدا می شوند به نحوی که تاندون دیگر قادر به انجام عملکرد عادی خود نخواهد بود. در این حالت، برای کمک به بهبود هر چه سریعتر این عارضه، بهتر است فرایند تشخیص و درمان جراحت در اسرع وقت صورت پذیرد.

در صورتی که شما نیز از علائم مرتبط با پارگی تاندون آشیل رنج می برید، هر چه سریعتر به دنبال روشی برای درمان آن به کمک یک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی باشید. پزشک بر اساس شدت شرایط شما، آزمایشات و معایناتی را به انجام می‎ رساند تا تشخیص خود را تأیید کند و شیوههای درمانی مناسبی را برای آن ارائه دهد. انجام تمرینات فیزیوتراپی و توانبخشی معمولاً توسط اکثر متخصصین طب فیزیکی و توابخشی پیشنهاد می شوند که از تأثیر بالایی برخوردار هستند و می توانند میزان درد و ناراحتی را تا حد زیادی کاهش دهند. انجام این شیوه های درمانی در ترمیم، تقویت و بازیابی توان حرکتی و عملکرد تاندون آشیل پاره شده بسیار مؤثر خواهد بود.

تاندون کالکانئال (پاشنه)

تاندون مچ پا، که تاندون کالکانئال ( پاشنه ) نیز نامیده می شود، تاندونی بسیار قدرتمند در پشت پاشنه ی پا است که عضله ی ساق پا را به استخوان پاشنه ی پا متصل می کند. این تاندون از گاستروکنمیوس و عضله ی سولئوس ( عضلات ساق پا ) تشکیل شده است که به استخوان پاشنه ی پا وارد می شود. انقباض عضلات ساق پا از طریق این تاندون پاشنه ی پا را بالا می آورد و این گونه حرکتی از پا را که در راه رفتن، دویدن و پریدن بسیار مؤثر است را شکل می دهد. در صورتیکه تاندون مچ پا دچار پارگی شود، به این عارضه، پارگی تاندون آشیل گفته می شود. ممکن است این پارگی به صورت جزئی و یا کامل باشد. معمولاً پارگی کامل تاندون آشیل نسبت به پارگی جزئی آن بسیار شایع تر است.

علل وارد آمدن آسیب به تاندون مچ پا

وارد آمدن فشار مکرر به دلایل مختلف اغلب اصلی ترین دلیل پارگی تاندون آشیل به حساب می آید. این فشار ممکن است به دلیل هر کدام از این موارد زیر باشد:

• فعالیت و یا استفاده ی بیش از حد
• صافی کف پا
• پوشیدن کفش های نامناسب
• گرم کردن نادرست قبل از تمرین و یا آماده سازی نامناسب
• راه رفتن بر روی سطوح سخت
• سابقه ی طولانی مدت در انجام ورزش
• جراحات قبلی تاندون مچ پا (تاندونیت / پارگی)
• تزریق مکرر استروئید
• ایجاد تغییرات ناگهانی در شدت ورزش
• استفاده از آنتی بیوتیک فلورکینولون (به خصوص در کودکان)
• وارد آمدن ضرباتی به مچ پا
• کشیدگی عضلات ساق پا قبل از انجام تمرینات
• ضعف در عضلات ساق پا

علائم التهاب و کشیدگی تاندون مچ پا

نشانه های مرتبط با پارگی تاندون مچ پا شامل موارد زیر است:

• صدای محکم و ناگهانی در پشت ساق پا
• درد شدید در ناحیه ی مچ پا
• تورم
• درد و یا حساسیت
• سفتی
• شکاف یا افتادگی که ممکن است در تاندون دیده یا احساس شود.
• درد، کبودی و خشکی اولیه که ممکن است با کبودی و ضعف همراه شود.
• در صورت بروز آسیب، ایستادن بر روی نوک پا و یا راه رفتن غیر ممکن خواهد بود.

تشخیص التهاب و کشیدگی تاندون مچ پا

برای تشخیص پارگی تاندون مچ پا، آزمایشات زیر ممکن است توسط پزشک انجام شوند:

• معاینات فیزیکی: در طی این معاینات پزشک، اطراف پاشنه و پشت پا را برای درد، تورم، گرمی، ضخامت و یا تغییر رنگ بررسی خواهد کرد.
• آزمون تامپسون: در این حالت بیمار در حالت درازکش قرار می گیرد و پزشک عضلات ساق پا را تحت فشار قرار می دهد. در حالت عادی با انجام این کار، بخش انتهایی پا در واکنش به این عمل باید به سمت پایین حرکت کند؛ در صورتیکه این اتفاق روی ندهد، پارگی تاندون آشیل اتفاق افتاده است.
• آزمون خم شدن زانو (ماتلس): در این آزمون بیمار به حالت درازکش به روی شکم قرار می گیرد و زانوهای خود را به آرامی تا یک زاویه ی راست خم می کند. در طی این حرکت در حالت عادی، انگشتان باید اندکی از پا دور شوند؛ در غیر این صورت ممکن است پارگی تاندون آشیل اتفاق افتاده باشد.

ممکن است پزشک برای تأیید تشخیص خود از تکنیک های دیگری نیز استفاده کند، برخی از این تکنیک ها عبارتند از:

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (اسکن MRI)
• سیتی اسکن (CT scan)
• تصویربرداری اشعه ی ایکس
• سونوگرافی

درمان التهاب و کشیدگی تاندون مچ پا

درمان به روش R.I.C.E

• بهره گیری از تکنیک R.I.C.E در درمان پارگی تاندون آشیل بسیار مؤثر خواهد بود. این تکنیک اشاره به استراحت، یخ درمانی، کمپرس با استفاده از یک پانسمان ورزشی و بالا گرفتن دارد.

داروهای کنترل کننده ی درد و التهاب

• داروهای بدون نسخه ای مانند استامینوفن (تیلنول)، ایبوبروفن (موترین) و ناپروکسن (الیو) قادر خواهند بود درد بسیاری از مشکلات تاندون آشیل را تسکین دهند. برای دردهای شدیدتر، ممکن است نیاز به تجویز داروهای قوی تری باشد.

گرما درمانی

• بهره گیری از تکنیک های سرما و گرما درمانی به صورت متناوب در نزدیکی پارگی تاندون مچ پا می تواند میزان درد را کاهش دهد.

بی حرکت سازی

• بسیاری از پارگی های متوسط تا شدید تاندون آشیل نیازمند بی حرکتسازی مفصل مچ پا هستند. این عمل نیازمند پوشیدن چکمه های مخصوص و یا گچ گرفتن پا برای چندین هفته خواهد بود.

کفش و کفی های طبی

• پوشیدن کفش هایی با تکیه گاهی خوب که برای پا مناسب باشد از وارد آمدن آسیب مکرر به تاندون آشیل جلوگیری می کند. گاهی استفاده از کفش ها و کفی های طبی دستساز، بالابرهای پاشنه ی پا و آتل ها و اسپلینت های مخصوص می تواند بسیار مؤثر باشد. استفاده از اسپلینت های مخصوص شب در حفظ کشیدگی تاندون آشیل در هنگام خواب بسیار مؤثر خواهد بود.

لیزر درمانی

• لیزر تراپی تکنیکی درمانی است که در کاهش درد، تقویت عضلات و افزایش توان حرکتی بسیار مؤثر خواهد بود. علاوه بر این، این شیوه ی درمانی می تواند تورم و التهاب ناشی از پارگی تاندون آشیل را نیز در کنار کمک بهبود عملکرد کلی آن، کاهش دهد.

شاک ویو تراپی

• شاک ویو تراپی درمانی مؤثر برای معالجه ی کشیدگی مچ پا است. در طی این درمان، امواج صوتی خاصی از طریق پوست به تاندون آشیل فرستاده می شوند تا تشکیل عروق خونی جدید در ناحیه ی تحت درمان را تسریع کنند و از این طریق فرایند بهبودی بافت تاندون را ارتقا بخشند.

مگنت تراپی

• مگنت تراپی می تواند گیرنده های درد در نواحی آسیب دیده ی تاندون مچ پا را مستقیماً (از طریق اتصال مستقیم آهنربا) و یا در مغز (انتقال از طریق خون) تحت تأثیر خود قرار دهد و مانند یک بیحسی خفیف عمل کند. افزایش جریان خون تازه، اکسیژن و مواد مغذی در نواحی آسیب دیده در نتیجه ی انجام مگنت تراپی می تواند ناراحتی های ناشی از پارگی تاندون آشیل را نیز کاهش دهد.

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)

• استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت ، تکنیک بدون جراحی امیدبخشی است که برای دردهای مزمن تاندون آشیل مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع PRP، نوعی ترکیب خونی تغلیظ شده ی زیست فعال است که غنی از سیتوکین ها و فاکتورهای رشدی است که فرایند بهبودی را، از طریق تزریق مستقیم فاکتورهای رشد افزایش یافته به موضع آسیب دیده ی تاندون مچ پا تسریع می کند.

توانبخشی و تمرینات ورزشی

• هر چند اصلاح و کاهش فعالیت ها در بهبود این مشکل بسیار مهم تلقی می شوند، ولی انجام حرکات کششی خاص و تمریناتی ویژه در بازیابی توان عملکردی تاندون، بویژه در موارد مزمن، بسیار مؤثر خواهد بود.

کشیدن انگشت شست پا

کشش عضلات ساق پا و فاسیای کف پا

کشش عضلات ساق پا

حرکات کششی پا با استفاده از پله

تمرینات گام بالا

حرکات کششی عضلات سولئوس در حالت ایستاده

جراحی تاندون مچ پا

گاهی از جراحی برای اتصال مجدد تاندون مچ پا پاره شده استفاده می شود. پس از جراحی، بی حرکت سازی مچ پا برای چند هفته ضروری خواهد بود. این جراحیها عبارتند از:

• جراحی باز
• جراحی PARS (ترمیم سیستم آشیل از راه پوست)

پیشگیری از التهاب و کشیدگی تاندون مچ پا

با کاهش احتمال بروز مشکلات تاندون مچ پا، توصیه های زیر را در نظر داشته باشید:

• قبل از تمرین، گرم کردن کافی را انجام دهید.
• حرکات کششی و تقویتی عضلات ساق پا را انجام دهید.
• تمرینات خود را تغییر دهید.
• در انتخاب سطوح انجام تمرین دقت کنید.
• شدت تمرینات را به آرامی افزایش دهید.
• در هنگام انجام فعالیتها از کفش های مناسب استفاده کنید.
• در زمان های بین جلسات آموزشی و تمرینات زمان های بهبودی لازم را در نظر بگیرید.

---

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• علت و درمان پیچ خوردگی و آسیب رباط مچ پا
  تاریخ انتشار : 1395-09-24تاریخ بروز رسانی : 1403-05-01


• درمان دررفتگی مچ پا با روش های طب فیزیکی و فیزیوتراپی
  تاریخ انتشار : 1395-12-11تاریخ بروز رسانی : 1402-09-21

نظرات کاربران درباره این مطلب :زندی [ 1402-08-20 ]
سلام آقای دکتر من چند ساله سوزش شدید در ناحیه زیر زانو و ساق و مچ پا دارم و متوجه شدم که تاندون پام اسیب دیده و ب شدت کشیده میشه کف پا رو ب هیچ وجه نمبتونم روب زمین بگذارم ایستادن و راه رفتن برای خیلی مشکل شده البته خود ارضایی هم میکنم که با این کار سوزش و درد بیشتر میشه لطفا بهم راهنمایی بدید

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :