برخی از علائم و درمان های اسپاسم و گرفتگی عضلات پا

گرفتگی عضلات پا یا اسپاسم ، انقباض ناگهانی و غیرارادی یک یا چند عضله در پا می باشد. آیا تا به حال به هنگام شب با یک حالت گرفتگی ناگهانی و دردناک ماهیچه پای خود از خواب بیدار شده اید یا با این حالت در هنگام دویدن متوقف شده اید؟ در این حالت می دانید که گرفتگی عضلات موجب بروز درد شدیدی می شود. انجام ورزش های طولانی مدت یا کارهای سخت فیزیکی خصوصاً در آب و هوای گرم، ممکن است منجر به گرفتگی عضلات شود. همچنین بعضی از داروها و بیماری های خاصی می توانند موجب گرفتگی عضلات شود.

در چه مواردی به پزشک مراجعه کنیم؟

گرفتگی عضله پا معمولاً خود به خود از بین می رود و به ندرت آنقدر جدی است که به مراقبت های پزشکی نیاز داشته باشد.

با این وجود به پزشک مراجعه کنید اگر گرفتگی:

1. موجب بروز ناراحتی شدید شود.
2. همراه با تورم در پا، قرمزی یا بروز تغییر در پوست باشد.
3. با ضعف عضلات همراه باشد.
4. مکرراً اتفاق بیافتد.
5. با خود مراقبتی بهبود پیدا نکند.
6. دلیل واضحی برای آن وجود نداشته باشد برای مثال انجام ورزش شدید.

دلایل گرفتگی عضلات

• استفاده بیش از حد از یک ماهیچه، کم آبی، کشش ماهیچه، یا حتی به مدت طولانی در یک وضعیت ثابت بودن می تواند منجر به گرفتگی عضلات شود.
• هر چند در بسیاری از موارد علت دقیق ایجاد گرفتگی عضلات معلوم نیست.

اگر چه بسیاری از گرفتگی های عضلانی بی ضرر هستند اما در برخی موارد هم ممکن است به مشکلات پزشکی زمینه ای مرتبط باشند مانند:

ذخیره ناکافی خون

• تنگ شدن سرخرگ هایی که خون را به پاهای شما می رسانند (آرترواسکلروزیس عروق اندام های انتهایی) نیز می توانند دردی شبیه به درد گرفتگی عضلات را در پاها به هنگام ورزش ایجاد کنند که معمولاً این نوع گرفتگی ها به سرعت پس از اتمام ورزش از بین می روند.

به هم فشردگی اعصاب

• به هم فشردگی اعصاب در ستون فقرات (تنگی مهره های کانال کمر) نیز می تواند دردی شبیه به درد گرفتگی عضلات در پاها ایجاد کند.
• معمولاً هر چه بیشتر راه بروید درد تشدید می شود. راه رفتن در حالتی که کمی به سمت جلو خم شده اید، ممکن است شدت علائم را در شما بهبود بخشد یا بروز علائم را به تأخیر بیاندازد.

کاهش و تخلیه ذخایر معدنی

• میزان خیلی کم پتاسیم، کلسیم یا منیزیم در رژیم غذایی می تواند به گرفتگی عضلات پا کمک کند.
• داروهای ادرارآور یا دیورتیک ها (که دارویی هایی هستند که اغلب برای بیماری فشارخون بالا توصیه می شوند) نیز، میتوانند منجر به کاهش این مواد معدنی گردند.

عوامل خطر گرفتگی عضلات

عواملی که می تواند احتمال گرفتگی عضلات را افزایش دهند شود عبارتند از:

1. سن: افراد سالخورده، توده عضلانی خود را از دست می دهند، بنابراین عضلات موجود در بدنشان، راحتتر خسته میشوند و تحت فشار قرار می گیرند.
2. کم آبی: ورزشکارانی که در حین تمرین در آب وهوای گرم خسته می شوند و احساس خشکی و کم آبی در بدن می کنند، اغلب دچار گرفتگی های عضلانی می شوند.
3. حاملگی: گرفتگی های عضلات در طول دوران حاملگی نیز شایع می باشد.
4. وضعیت پزشکی: اگر شما مبتلا به بیماری دیابت یا اختلالات اعصاب، کبد یا تیروئید هستید، ممکن است بیشتر در معرض ابتلاء به گرفتگی عضلات باشید.

نشانه ها و علائم گرفتگی عضلات پا چیست؟

علائم گرفتگی عضلات به عضله درگیر و شرایطی که منجر گرفتگی می شود بستگی دارد.گرفتگی عضله اسکلتی معمولاً عضلاتی را درگیر می کند که از آن ها کار زیادی کشیده می شود. زمانی که عضله منقبض شود درد شدید و تیزی آغاز می شود.همچنین ممکن است توده سفتی از بافت ماهیچه ای را نیز در زیر پوست عضله خود حس کرده یا آن را ببینید.اسپاسم و گرفتگی عضلات اغلب خود بخود پس از چند ثانیه برطرف می شود هر چند که ممکن است چند دقیقه یا بیشتر طول بکشد. به همراه گرفتگی عضلانی ناشی از گرما، اسپاسم عضلات ممکن است پس از انجام فعالیت روی دهد.گرفتگی عضله صاف موجب بروز درد کولیک (شدیدی) میشود که این درد به وجود می آید و از بین می رود. علائم عارضه به اندامی که درگیر گرفتگی است، بستگی دارد.

تشخیص گرفتگی عضلات

تشخیص معمولاً با بررسی سابقه بیماری و معاینه جسمی آغاز می شود. دانستن شرایط حاکم بر گرفتگی عضلات می تواند کمک کننده باشد.

گرفتگی از کی شروع شده؟ گرفتگی تا چه مدت ادامه دارد؟ هر چند وقت یکبار گرفتگی روی میدهد؟ آیا گرفتگی دارای نظم خاصی است یا بیشتر بدون نظم و ترتیب روی می دهد؟ آیا معمولاً یک گروه عضلانی بدن درگیر گرفتگی می شود؟

اطلاعات دیگری نیز که می تواند مفید باشد عبارتند از: آیا اخیراً به بیماری خاصی دچار شده اید؟ آیا داروی خاصی ازجمله داروهای تجویزی یا داروهای بدون نسخه، مکملهای غذایی یا داروهای گیاهی را مصرف می کنید؟

سابقه بیماری می تواند سرنخ خوبی برای یافتن علت گرفتگی عضلات باشد. این سابقه ممکن است شامل دیابت، کمکاری غده تیروئید، بیماری کلیوی و آسیب دیدگی ستون فقرات باشد.

تاریخچه ورزشی یا تمرینات ممکن است دارای اهمیت باشد.

درمان گرفتگی عضلات

نوع درمانی که برای رفع گرفتگی های عضلانی نیاز است بستگی به علت بروز آن دارد. اگر گرفتگی عضلات به علت فعالیت های جسمی یا استفاده بیش از حد از عضو گه گاهی در شما ایجاد می شود، معمولاً خودتان می توانید از گرفتگی مراقبت کنید.

معمولاً شما می توانید گرفتگی های عضلات را از طریق اقدامات خود مراقبتی درمان نمایید. متخصص طب فیزیکی ممکن است به شما تمریناتی را توصیه کند که این تمرینات می توانند به کاهش احتمال گرفتگی عضلات کمک کنند. اطمینان از وجود آب به میزان کافی در بدن نیز ممکن است کمک کننده باشد.

دارو

• ممکن است پزشک برای درمان گرفتگی های عضلانی مکرری که در هنگام خواب شما را آزار میدهند داروهایی را تجویز کند تا این عضلات شل شوند.برخی از پزشکان جهت کمک به مدیریت گرفتگی عضلات پا، مکمل ویتامین ب کمپلکس را تجویز می کنند.هرچند که به تحقیقات بیشتری برای تائید این مزیت نیاز می باشد.

ماساژ و کشش

1. عضله منقبض شده را کشیده و سپس آن را به آرامی مالش دهید تا آزاد و شل شود.
2. برای رفع گرفتگی ماهیچه ساق پا، وزن خود را بر روی پای منقبض شده قرار دهید و زانوی خود را به آرامی خم کنید.
3. اگر قادر به ایستادن نیستید در حالی که پای منقبض خود را منبسط کرده اید بر روی زمین یا صندلی بنشینید.
4. سعی کنید در همان حالی که پای شما همچنان راست و مستقیم باقی مانده است، رأس پای آسیب دیده خود را به سمت سر خود بالا بکشید.
5. این کار نیز به برطرف شدن گرفتگی عضلات عقب ران (عضله همسترینگ) شما کمک می کند.
6. برای تابت نگه داشتن خود از یک صندلی استفاده کنید و در همان حال سعی کنید پای آسیب دیده خود را به سمت باسن خود بکشید.

استفاده از گرما یا سرما

• از یک حوله گرم یا پد گرمایی بر روی ماهیچه های سفت و گرفته خود استفاده کنید.
• دوش گرفتن با آب گرم یا جریان آب گرم بر روی ماهیچه منقبضشده نیز می تواند مؤثر باشد.
• ماساژ دادن مرتب ماهیچه منقبض شده با یخ نیز می تواند به کاهش درد کمک کند.

لیزر درمانی

• از لحاظ درجه پزشکی، لیزر درمانی کم توان ، لیزر درمانی بدون درد است که جهت درمان التهاب، بازسازی بافت ها و کاهش درد استفاده می شود تا کیفیت زندگی در افرادی که از درد ناشی از گرفتگی عضلات رنج میبرند بهبود یابد.

شاک ویو تراپی

• شاک ویو تراپی در درمان حالت گرفتگی عضلات روش موفقی است. این روش می تواند عضلات درگیر و ناحیه اطراف را فعال و شل کند تا آرام سازی عضلانی حاصل شود.

مگنت تراپی

• مگنت تراپی میتواند جریان خون و اکسیژن سازی را افزایش دهد و درد را برطرف کند. از لحاظ علمی، این کنش ها گرفتگی عضلات و به دنبال آن، درد را فرو می نشانند.

پیشگیری از گرفتگی عضلات

اقدامات زیر می تواند به جلوگیری از گرفتگی های عضلات کمک کند:

از کم آبی پرهیز کنید: در طول روز مقادیر زیادی مایعات بنوشید. این میزان مایعات به آنچه که می خورید، جنسیت، میزان فعالیت، آب و هوا، وضعیت سلامتی، سن و هر گونه دارویی که مصرف می کنید بستگی دارد. مایعات به ماهیچه های شما کمک می کند که منقبض شده و سپس به حالت آرامش خود برگردند. همچنین سلول های ماهیچه ای را پرآب نگه می دارد و از تحریک پذیری آن ها جلوگیری می کند. در فواصل زمانی مشخص و در طول فعالیت، مایعات مورد نیاز بدن را تأمین کنید و به نوشیدن آب و مایعات دیگر بعد از اتمام فعالیت ها نیز ادامه دهید.

ماهیچه های خود را منبسط کنید: زمانی که می خواهید از ماهیچه خود برای یک مدت طولانی استفاده کنید، قبل و بعد ا زآن، به خوبی ماهیچه را منبسط کرده و آن را بکشید. اگر به هنگام شب دچار عارضه گرفتگی عضلات در پای خود می شوید، قبل از اینکه بخوابید پای خود را منبسط نمایید. ورزش های سبک مثل پا زدن بر روی یک دوچرخه ثابت برای چند دقیقه قبل از زمان خواب، میتواند به جلوگیری از گرفتگی عضلات به هنگام خواب کمک کند.

• انجام حرکات اصلاحی برای توانبخشی دردهای عضلانی
  تاریخ انتشار : 1392-04-28تاریخ بروز رسانی : 1403-01-19


• تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری
  تاریخ انتشار : 1392-04-05تاریخ بروز رسانی : 1402-10-18


• علت گرفتگی و اسپاسم عضلانی چیست و چگونه درمان می شود؟
  تاریخ انتشار : 1392-04-28تاریخ بروز رسانی : 1402-07-09


• گرفتگی ناگهانی عضلات هنگام پیاده روی
  تاریخ انتشار : 1392-05-10تاریخ بروز رسانی : 1402-05-19


• راهکارهای پیشگیری و بهبود دردهای اسکلتی و عضلانی
  تاریخ انتشار : 1396-05-16تاریخ بروز رسانی : 1402-08-21